Psychosociale begeleiding in het Comprehensive Cancer Center

Inleiding

Als u te horen krijgt dat u kanker of een hematologische ziekte heeft, kan er veel veranderen in uw leven en dat van uw naasten. Niet alleen lichamelijk, maar ook emotioneel krijgt u veel te verwerken. Angst, onzekerheid, woede en verdriet zijn emoties die bij het ziek worden kunnen horen.

Gezondheid is meer dan alleen fysiek fit zijn. Wie u jij bent, hoe het mentaal gaat en hoe uw omgeving zich verhoudt met deze ziekte; het speelt allemaal mee. Binnen het UMCG bestaat de mogelijkheid om in gesprek te gaan met een medisch maatschappelijk werker, een medisch psycholoog of een geestelijk verzorger. Zij helpen u om psychische klachten te verminderen, ze ondersteunen de mensen die direct betrokken zijn, denken mee in wat kan ontlasten in de thuissituatie, helpen uw weerbaarheid te vergroten en kunnen met u in gesprek gaan over wat zin geeft ten tijde van ziek zijn.

Deze zorg is beschikbaar voor patiënten die medische zorg ontvangen binnen het UMCG, maar ook kinderen en partners mogen hier gebruik van maken. Nazorg kunnen wij helaas niet bieden, wel denken we graag mee in welke zorg er in de eigen omgeving beschikbaar is.

Psychosociaal team

Medisch maatschappelijk werker

‘Ik heb via de artsen te horen gekregen dat ik ziek ben en een lang behandeltraject voor de boeg heb, maar hoe kan dat nou? Ik ben zelden ziek en leef toch gezond? En welke invloed heeft het ziek zijn op onder andere mijn werk en mijn gezin?

Ik kon het niet bevatten, maar wilde de mensen om me heen hier ook niet voortdurend mee belasten… Door met een medisch maatschappelijker in gesprek te gaan kon ik met iemand sparren die wat verder van mij weg stond en kon ik ondersteund worden op psychosociaal én praktisch vlak.’

Uw ziekte en/of de behandeling is van invloed op uzelf en de mensen om u heen. Niet alleen wordt u zelf geconfronteerd met de gevolgen van het ziek zijn, ook uw naasten krijgen veel te verstouwen. Soms kunnen er binnen uw relatie of met de kinderen problemen ontstaan. Een medisch maatschappelijk werker kan u en uw gezin ondersteunen en meedenken over de vragen waar u tegenaan loopt. Ook bij praktische vraagstukken, zoals financiële zorgen of vervoersvragen, kan het maatschappelijk werk met u meedenken of u naar de juiste persoon/organisatie verwijzen.
U kunt alleen of samen met uw partner en/of naaste(n) in gesprek gaan met het medisch maatschappelijk werk. Als er twijfel is waar uw vraag thuishoort kan er altijd samen bekeken worden welke hulpvraag er is en wat in uw geval passend is.

Voorbeelden van vragen voor een medisch maatschappelijk werker:

  • Ik heb net te horen gekregen dat ik ziek ben en ik kan het allemaal niet bevatten. Is er iemand waar ik mijn verhaal bij kan doen, zonder dat ik een naaste hiermee belast?
  • Door mijn ziek zijn staat mijn leven gevoelsmatig stil. Hoe moet ik daarmee om gaan en wie kan mijn naasten thuis ondersteunen?
  • Ik stond in de bloei van mijn leven en had net mijn studie afgerond, was klaar om aan het werk te gaan en toen werd ik ziek. Voor mijn gevoel gaat iedereen om mij heen door met zijn leven… Zijn er anderen die dit doormaken met wie ik een keer in gesprek zou kunnen?
  • Ik moet voor mijn behandelingen regelmatig naar het UMCG, maar heb niemand die me kan brengen en vind het lastig zelf naar mijn zorgverzekeraar te bellen. Wie kan mij helpen?
  • Ik ben al een tijdje ziek en ben daardoor ook al langere tijd niet aan het werk geweest. Ik zou het fijn vinden eens te sparren met iemand buiten mijn werk om. Kan iemand mij verwijzen?

Als er onduidelijkheid is of uw vraag bij de maatschappelijk werker thuishoort, is het toch verstandig om contact op te nemen. U kunt dan samen bekijken wat er moet gebeuren en wie of welke instantie ingeschakeld kan worden.

Medisch psycholoog

Deze mate van angst was nieuw voor mij. Ik had wel eerder moeilijke dingen meegemaakt maar zo’n aardverschuiving als dit, dat kende ik niet. In eerste instantie dacht ik: ik laat me niet gek maken, ik ga er vol voor. Gaande weg merkte ik dat ik het mentaal steeds zwaarder kreeg en steeds meer op ging zien tegen de behandeling. Ik kreeg veel lelijke gedachten, sliep slechter en had een kort lontje. Door in gesprek te gaan met een psycholoog kreeg ik in de gaten dat alleen maar doorgaan niet helpend was. Ik heb nieuwe inzichten gekregen in mezelf en andere manieren geleerd om met stressvolle momenten of moeilijke gedachten om te gaan.

Ziek worden brengt stress met zich mee; een schokkende diagnose krijgen, de behandelingen die volgen, de onzekerheid over wat de toekomst gaat brengen. De gevolgen van deze stress wisselt van mens tot mens. Soms lukt het om de stress in goede banen te leiden en soms leidt stress tot psychische klachten zoals angst of depressieve klachten. Een medisch psycholoog kan u, uw partner of kinderen leren om met stress, of de emotionele gevolgen van stress, om te gaan, hopende hiermee psychische klachten te voorkomen of deze klachten te doen verminderen.

Binnen de oncologie afdeling werken 4 gespecialiseerde psychologen die u, en uw naasten, kunnen bijstaan tijdens uw medische behandeling.

Voorbeeld van vragen voor een medisch psycholoog:

  • Na mijn opname op de IC blijf ik beelden zien en beleef ik opnieuw de enge momenten
  • Ik voel me somber, ik weet niet goed waar ik het allemaal nog voor doe
  • Ik slaap slecht door mijn gepieker, ik weet dat het geen zin heeft, maar het gebeurt
  • Mijn man en ik vinden het moeilijk om te praten over mijn ziekte, we gaan erg langs elkaar heen
  • Sinds ik weet dat ik ziek ben, heb ik last van paniekaanvallen. Daar wil ik graag grip op krijgen
  • Wetende dat er een opname aan staat te komen wil ik graag technieken leren om met alle spanning om te gaan
  • Ik ben in het verleden depressief geweest, ik wil dat nu graag voorkomen

Geestelijk verzorger

Als u geconfronteerd wordt met een ernstige ziekte, kunnen vragen bij u opkomen, waar u eerder mogelijk minder bij stilstond: vragen over wat uw leven zin geeft, vragen over leven en dood, vragen naar het waarom van dit lijden en vragen naar de waarde van uw geloof of levensovertuiging. Om u te helpen richting te geven aan deze en andere vragen, kan een gesprek met een geestelijk verzorger uitkomst bieden.

Met de geestelijk verzorger kunt u een gesprek voeren over uw levensverhaal in relatie met uw levens- of geloofsovertuiging. Samen kan ook gezocht worden naar een passend ritueel om u te ondersteunen, te troosten of waar u rust in kunt vinden, zoals gebed, communie, ziekenzalving of meditatie. Een gesprek kan ook gaan over ethische dilemma’s, zoals euthanasie en zin van behandeling. U hoeft geen vastomlijnde geloofs- of levensovertuiging te hebben om een gesprek met een geestelijk verzorger aan te gaan.

Elke zondagmorgen om 10.30 uur is er de mogelijkheid om een oecumenische viering onder leiding van één van de geestelijk verzorgers bij te wonen in de Ronde Zaal van het UMCG. U kunt de oecumenische viering ook volgen via UMCG TeeVee.

Gesprekken

In een eerste gesprek wordt besproken welke klachten en hulpvraag u heeft en wordt gekeken welke zorg het meest passend is. Het kan zijn dat u samen besluit dat doorverwijzing naar een andere instantie of hulpverlener beter is. De gesprekken met de leden van het psychosociaal team kunnen plaatsvinden tijdens uw opname of in combinatie met een polikliniekbezoek. Daarnaast biedt het team aan nabestaanden de mogelijkheid tot het hebben van een of meerdere nagesprekken. Er zijn geen kosten verbonden aan deze gesprekken

Beroepsgeheim

Het team werkt nauw samen met artsen, verpleegkundigen en andere zorgverleners in het UMCG. De hulpverleners binnen de psychosociale zorg hebben een beroepsgeheim. Vertrouwelijke informatie wordt alleen gerapporteerd aan diegenen die direct bij uw behandeling betrokken zijn, zoals uw behandelend specialist.

Informatieverstrekking aan andere instanties of hulpverleners buiten het ziekenhuis, waaronder de huisarts, gebeurt alleen met uw toestemming.

Contact

U kunt met uw arts of verpleegkundige overleggen bij wie van het team u het beste terecht kunt met uw vraag. Uw arts of verpleegkundige kan eventueel voor u contact leggen met een lid van het team. U kunt ook zelf, afhankelijk van uw hulpvraag, contact opnemen met één van de leden van het psychosociale team.

Het team is als volgt bereikbaar:

  • Medisch maatschappelijk werker (Comprehensive Cancer Center; Medische Oncologie en Hematologie):
    Brendely Sille
    Telefoon: (050) 3616161 (telefooncentrale) en vraag naar 43488
    E-mail: b.g.sille@umcg.nl
    Sophie de Groot
    Telefoon: (050) 3616161 (telefooncentrale) en vraag naar 13092
    Email: s.de.groot01@umcg.nl
    José Pera – Van Dijken
    Telefoon: (050) 3616161 (telefooncentrale) en vraag naar 61248
    E-mail: j.m.pera@umcg.nl
  • Medisch psycholoog (Medische Oncologie):
    Karen van der Ploeg
    Telefoon: 050-3619856 (secretariaat)
    E-mail: k.m.van.der.ploeg@umcg.nl 
    Nandi Straat
    Telefoon: 050-3619856 (secretariaat)
    E-mail: n.n.g.straat@umcg.nl
    Gerwin Witvoet
    Telefoon: 050-3619856 (secretariaat)
    E-mail: g.j.witvoet@umcg.nl
    Sara Kooke
    Telefoon: 050-3619856 (secretariaat)
    E-mail: s.kooke@umcg.nl
  • Geestelijk verzorger
    Thijs Hoogeveen
    Telefoon: (050) 361 10776 (40776)
    E-mail: m.c.r.hoogeveen@umcg.nl
    Agaath Heijboer
    Telefoon: 06-52724122 (43884)
    E-mail: a.a.heijboer@umcg.nl

    Stiltecentrum

    Naast psychosociale begeleiding kunt u ook gebruik maken van het stiltecentrum van het UMCG. In dit stiltecentrum kunt u zich terugtrekken voor bezinning of gebed. U heeft hier bijvoorbeeld de gelegenheid een kaars te branden, te lezen en gebruik te maken van gebedskleden. De ruimte is zodanig ingericht, dat mensen van alle verschillende geloofs- en levensovertuigingen zich er thuis kunnen voelen. Het stiltecentrum is dag en nacht open. U vindt het stiltecentrum op de eerste verdieping van Winkelstraat 1 in het UMCG naast de ingang naar de Ronde Zaal.

    Vragen

    Als u na het lezen van deze informatie vragen heeft, kunt u telefonisch contact opnemen met een van de leden van het psychosociaal team. De telefoonnummers vindt u hierboven. U kunt ook langslopen bij het Informatiecentrum Oncologie. Mogelijk kan de medewerker u verder helpen. Zij kan u ook telefonisch in contact brengen met één van de leden van het psychosociaal team.
    Het centrum is op werkdagen geopend van 9.00 – 16.30 uur en bevindt zich op Fonteinstraat 20A.
    Telefonisch is het Informatiecentrum Oncologie te bereiken op telefoonnummer (050) 361 5934.

    Deelname aan wetenschappelijk onderzoek

    Vanuit de afdeling Medische Oncologie worden verschillende wetenschappelijke onderzoeken op psychosociaal gebied uitgevoerd. Om onze psychosociale zorg verder te kunnen verbeteren is onderzoek nodig. Deze onderzoeken gaan bijvoorbeeld na welke psychosociale klachten er spelen bij mensen met kanker en aan welke psychosociale hulp er behoefte is tijdens de verschillende fases van de ziekte. Psychosociaal wetenschappelijk onderzoek wordt meestal uitgevoerd met behulp van vragenlijsten. Als dat van toepassing is, wordt u de mogelijkheid geboden om mee te doen aan het betreffende onderzoek. Wanneer we u benaderen voor een onderzoek, gebeurt dat zowel mondeling als schriftelijk. U bent er geheel vrij in al of niet mee te doen aan een onderzoek. Uw besluit om niet deel te nemen heeft natuurlijk geen enkele invloed op uw behandeling.